Hafnij
Hafnij | ||
---|---|---|
| ||
Osnovna svojstva | ||
Element Simbol Atomski broj |
Hafnij Hf 72 | |
Kemijska skupina | prijelazni metali | |
Grupa, perioda, Blok | 4, 6, d | |
Izgled | čelično siva krutina | |
Gustoća1 | 13310 kg/m3 | |
Tvrdoća | 5,5 | |
Specifični toplinski kapacitet (cp ili cV)2 |
25,73 J mol–1 K–1 | |
Talište | 2233 °C | |
Vrelište3 | 4603 °C | |
Toplina taljenja | 27,2 kJ mol-1 | |
Toplina isparavanja | 571 kJ mol-1 | |
1 pri standardnom tlaku i temperaturi | ||
Atomska svojstva | ||
Atomska masa | 178,49(2) | |
Elektronska konfiguracija | [Xe] 4f145d26s2[1] |
Hafnij je kemijski element atomskog (rednog) broja 72 i atomske mase 178,49(2). U periodnom sustavu elemenata predstavlja ga simbol Hf.
To je metal visokog srebrnog sjaja otporan na koroziju. Pošto je mekan, može se izvlačiti, valjati i kovati.
Na izloženoj površini stvara se oksidni film. Otporan je na lužine i kiseline (osim HF). Metalni se prah sam zapali i gori na zraku. Njegova gustoća i tvrdoća iznose 13310 kg/m3, 5,5. Hafnij je zastupljen u zemljinoj kori u količini od 5,3 ppm (en. parts per million). Spojevi hafnija toliko su slični spojevima cirkonija da ih je skoro nemoguće značajnije odvojiti. Najvažniji mineral hafnija je: alvit (Hf,Th,Zr)SiO4• x H2O
Legira se s mnogim metalima. Hafnijev karbid i nitrid ubrajaju se u izrazito vatrostalne materijale.
Hafnij su 1923. godine otkrili Dirk Costner (Nizozemska) i George Hevesy (Mađarska). Ime je dobio po latinskom nazivu za Kopenhagen - Hafnia.
Izvori
uredi- ↑ Sebastian Blumentritt Periodensystem der Elemente, 6. izd., Blume-Verlag, Münster (Savezna Republika Njemačka), 2012., ISBN 978-3-942-53009-5, str. 1
H | He | ||||||||||||||||||||||||||||||
Li | Be | B | C | N | O | F | Ne | ||||||||||||||||||||||||
Na | Mg | Al | Si | P | S | Cl | Ar | ||||||||||||||||||||||||
K | Ca | Sc | Ti | V | Cr | Mn | Fe | Co | Ni | Cu | Zn | Ga | As | Br | Kr | ||||||||||||||||
Rb | Sr | Y | Zr | Nb | Mo | Tc | Ru | Rh | Pd | Ag | Cd | In | Sn | Te | I | Xe | |||||||||||||||
Cs | Ba | La | Ce | Pr | Nd | Pm | Sm | Eu | Gd | Tb | Dy | Ho | Er | Tm | Yb | Lu | Hf | Ta | W | Re | Os | Ir | Pt | Au | Hg | Tl | Pb | Bi | Rn | ||
Fr | Ra | Ac | Th | Pa | U | Np | Pu | Am | Cm | Bk | Cf | Es | Fm | Md | No | Lr | Rf | Db | Sg | Bh | Hs | Mt | Ds | Rg | Cn | Nh | Fl | Mc | Lv | Ts | Og |
Alkalijski metali | Zemnoalkalijski metali | Lantanoidi | Aktinoidi | Prijelazni metali | Slabi metali | Polumetali | Nemetali | Halogeni elementi | Plemeniti plinovi |